Doğum Sonrası Evlilikler Neden Yıpranıyor?

Peki doğum sonrası yaşanan sorunlar hangi koşullarda boşanma sebebi olabilir? Türk Medeni Kanunu’nun öngördüğü sorumluluklar kapsamında soruların yanıtlarını birlikte inceleyelim.

İçindekiler

Doğum Sonrası Evlilikler Neden Zorlanır?

Doğum sonrası dönem, birçok çift için hem fiziksel hem de duygusal anlamda yeni bir hayata geçiştir. Bu geçiş süreci, çoğu zaman romantik ilişkide belirgin bir gerilime yol açar. Özellikle annenin yaşadığı hormonal değişiklikler, doğumu izleyen haftalarda yoğun ruhsal dalgalanmalara neden olabilir. Bununla birlikte, yeni doğan bebeğin ihtiyaçları nedeniyle ciddi bir uyku eksikliği yaşanır; bu da hem zihinsel hem bedensel tükenmişliği artırır. Sürekli yorgunluk, eşler arasında sabırsızlık ve anlayışsızlığa zemin hazırlar. Sonuç olarak, evlilikte daha önce görülmeyen çatışmalar ortaya çıkabilir.

Yeni bir bebeğin gelişiyle birlikte, evdeki sorumluluk dengesi dramatik şekilde değişir. Ancak bu değişim her zaman adil bir şekilde gerçekleşmez. Toplumsal rollerin etkisiyle, kadınlar çoğu zaman bebeğin bakımını üstlenmek zorunda kalır ve bu durum hem fiziksel hem de duygusal olarak onları yıpratır. Erkek partnerler ise çoğunlukla dışsal destekleyici rolünde kalırken, içsel emek – yani düşünsel planlama, duygusal düzenleme, sürekli hazır bulunma – çoğu zaman kadınlara düşer. Bu “görünmeyen emek” yükü, kadının kendini yalnız, anlaşılmamış ve tükenmiş hissetmesine yol açar. Eşler arası beklenti uyumsuzluğu çatışmalara zemin hazırlar ve zamanla ilişkinin duygusal dengesi bozulabilir.

Doğum sonrası dönemde çiftler arasında iletişim sıklığı ve kalitesi ciddi ölçüde azalabilir. Zamanın büyük bir kısmının bebek bakımına ayrılması, eşlerin birbiriyle nitelikli vakit geçirememesine yol açar. Bu durum, duygusal bağın zayıflamasına ve eşlerin birbirlerinden uzaklaşmasına neden olur. Özellikle kadınların yaşadığı duygusal yükün görünmezliği, erkek partnerin yeterince destekleyici olmadığı algısını güçlendirebilir. Öte yandan, erkekler de dışlanmış ya da ikinci planda hissedebilir. Bu karşılıklı kırılmalar, açık bir şekilde ifade edilemediğinde, evlilikte yalnızlık duygusu derinleşir. Böylece, ilişkinin temel dayanaklarından biri olan duygusal yakınlık yerini sessiz bir uzaklığa bırakır.

Bu süreç hem annenin hem babanın hayatını kökünden değiştirir. En sık karşılaşılan sebepler:

Hormonal ve Duygusal Değişimler

Annenin psikolojisindeki hızlı değişim, yoğun kaygı ve yorgunluk çift ilişkisine yansır.

Uyku Düzensizliği ve Yorgunluk

Fiziksel bitkinlik, eşlerin sabır ve iletişim kapasitesini düşürür.

Duygusal Yakınlığın Zayıflaması

Anne-baba rollerine geçişte eş olma rolü gölgede kalır: “Sadece ebeveyniz.”

Toplumsal Baskılar ve Müdahaleler

Aile büyükleri ve çevrenin müdahaleleri, ev içi çatışmaları artırır.

Sosyal Hayattan Kopuş

Destek mekanizmalarının kaybı, ilişkisel yalnızlığı artırır.

Tüm bu unsurlar bir araya geldiğinde, evlilik birliği ciddi şekilde yıpranabilir.

TMK 185 ve 166 Kapsamında Hukuki Sorumluluklar

TMK 185’e göre eşlerin birbirine karşı sadakat, destek olma ve birlikte yaşama yükümlülüğü vardır. Bu dönemde:

evlilik birliğini temelden sarsabilir.

Detaylı bilgi için bkz: 

Yargıtay’ın Doğum Sonrası Yaklaşımı

Yargıtay’ın birçok içtihadında:

kusur sayılmaktadır.

Özellikle, doğum sonrası depresyon döneminde eşin destekten yoksun bırakılması; mahkemelerce kişilik haklarına saldırı niteliğinde değerlendirilmiştir.

Yargıtay’ın yaklaşımı nettir:  

Delil ve İspat

İddialar mutlaka delille desteklenmelidir. Hukuken kullanılabilecek başlıca deliller:

Kusur Tespiti

Boşanma davalarında, yaşanan her olay ayrı ayrı değerlendirilmez. Mahkeme, evlilik birliğine olan toplam etkisini dikkate alarak bir sonuca varır. Olayların kronolojisi, bağlamı, tarafların tepkileri ve bunların evlilik dinamiğine etkisi hep birlikte ele alınır. Bu yaklaşım, "bir defalık hata" ile "devamlı kusurlu davranış" arasındaki farkı ortaya koyar.

1. Davranış, Eşe Zarar Verir Nitelikte mi?

Değerlendirme yapılırken öncelikle bir eşin davranışının diğer eş üzerinde psikolojik, duygusal, fiziksel ya da sosyal zarar doğurup doğurmadığına bakılır. Bu zarar doğrudan veya dolaylı olabilir:

Doğrudan zarar: Hakaret, şiddet, aldatma, aşağılama, küçük düşürme gibi eylemler.

Dolaylı zarar: Aşırı ilgisizlik, ekonomik baskı, aile ilişkilerinde dışlayıcılık, sosyal izolasyon gibi davranışlar.

Bu zarar, bir eşin kişilik haklarını ihlal ediyorsa, boşanma sebebi sayılabilir.

2. Davranışlarda Devamlılık Var mı?

Kusurlu davranışın tekil mi yoksa süreklilik arz eden bir nitelikte mi olduğu çok önemlidir. Tek seferlik bir hata, bazen affedilebilir ya da telafi edilebilirken; süreklilik gösteren davranışlar, evlilik birliğini kökten sarsar:

Örnek: Sürekli alkol kullanımı ve bunun evliliğe etkileri

Sürekli hakaret, ev işlerini paylaşmama, ilgi göstermeme, uzak durma

Süreklilik, aynı davranışın sık tekrar etmesi olabileceği gibi, farklı fakat aynı sonucu doğuran eylemlerin zinciri şeklinde de olabilir.

 3. Ortak Hayat Fiilen Sona Ermiş mi?

Eşler arasında fiilen bir ayrılık hali başlamışsa, yani ev içi iletişim durmuş, birlikte yaşama iradesi ortadan kalkmışsa, bu durum evlilik birliğinin fiilen sona erdiğine işaret eder. Aşağıdaki örnek durumlar bu kapsama girer:

Eşlerin aynı evde yaşamasına rağmen birbiriyle konuşmaması, ortak etkinliklerden kaçınması

Farklı evlerde yaşamaya başlamaları

Evlilik yükümlülüklerinin (sadakat, dayanışma, birlikte yaşama) yerine getirilmemesi

Fiili ayrılık, mahkemeler için boşanmanın somut delillerinden biridir.

Sonuç: Kusurun Ağırlığı ve Evliliği Sürdürme İradesi

Tüm bu unsurların sonunda mahkeme şu iki soruya yanıt arar:

Hangi eş daha ağır kusurludur?

Mahkeme, olayların taraflara etkisini tartarak eşlerden hangisinin boşanmaya daha fazla sebebiyet verdiğini değerlendirir.

Eşlerin evliliği sürdürme iradesi var mı?

Eşlerden biri tüm yaşananlara rağmen evliliği sürdürmek istiyorsa, bu irade değerlendirilir. Ancak bu irade, makul ve gerçekçi olmalıdır.

Boşanma davalarında yargı organları olayları sadece kronolojik ve bireysel olarak değil, ilişkinin bütününe etkisi, eşler üzerindeki sonuçları, devamlılık, ve kusur dengesi gibi daha geniş bir çerçevede değerlendirir. Amaç, sadece bir olay üzerinden değil, evliliğin gerçekten sürdürülebilir olup olmadığını anlamaktır.

Bunları da merak edebilirsiniz

Hukuki Uyarı: Bu metin genel bilgilendirme niteliğindedir. Somut olaylar farklılık gösterebilir.