Evlilikte Mali Güvenin Önemi
Türk Medeni Kanunu’nun 185. ve 186. maddeleri, eşlerin evlilik birliğini birlikte yürütmek, birbirine sadık kalmak ve yardımcı olmakla yükümlü olduklarını açıkça düzenler. Bu hüküm, yalnızca duygusal bağlılığı değil; mali dayanışma ve dürüstlük ilkesini de kapsar.
Evlilikte güven, sadece sadakatle değil, ekonomik şeffaflıkla da ölçülür. Eşlerden birinin gelirini gizlemesi, ortak giderleri karşılamaması veya parasal yükümlülükleri tek tarafa bırakması, hem ahlaki hem de hukuki açıdan “güven sarsıcı davranış” olarak nitelendirilebilir.
“Evlilikte sevgi kadar hesap da ortak olur. Parayı gizlemek, güveni zedeler.”
Para Saklamak Neden Başlar?
Eşten para gizlemenin ardında genellikle iki farklı motivasyon vardır: biri kendini koruma refleksi, diğeri ise güvensizlik veya çıkar kaygısıdır.
Savunma Refleksi: Ekonomik Şiddetten Kaçış
Bazı eşler, ekonomik baskı altında yaşadıkları için gizli birikim yapar. Örneğin; eşin tüm gelirleri kontrol etmesi, kredi kartlarına erişimi kısıtlaması, harcamaları sorgulaması gibi davranışlar ekonomik şiddet kapsamına girebilir. Bu durumda para saklamak, bir “ihanet” değil, kendini güvende hissetme çabası haline gelir.
Güvensizlik veya Hesaplılık
Bazı durumlarda ise gelirini gizleyen taraf, ortak bütçeye katkı sağlamaktan kaçınır. Kimi zaman boşanma ihtimalini düşünerek malvarlığını koruma amacıyla hareket eder. Bu tür davranışlar, dürüstlük ilkesine aykırı olup evlilik birliğinin temelini zedeler.
“Kimi eş için gizli para, güvencedir. Kimi içinse, güvenin bittiği yerdir.”
Eşten Para Saklamanın Hukuki Sonuçları
Eşin gelirini veya malvarlığını gizlemesi, Türk Medeni Kanunu bakımından birden fazla alanda sonuç doğurur. Bu davranış, özellikle boşanma davasında kusur tespiti, nafaka miktarı, tazminat talepleri ve mal paylaşımı aşamalarında etkili olur.
Boşanma Davasında Gelir Gizlemek
Boşanma sürecinde eşlerden biri, gelirini olduğundan düşük göstermek veya malvarlığını gizlemek suretiyle nafaka ya da tazminat ödemekten kaçınmaya çalışabilir. Mahkeme, taraf beyanlarını yeterli görmezse re’sen araştırma yapar; SGK, MASAK, Tapu, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu gibi kurumlardan bilgi talep eder. Gelir gizlendiği tespit edilirse, hâkim bu durumu kusur göstergesi kabul edebilir ve kararını buna göre şekillendirir.
Yargıtay 2. Hukuk Dairesi kararlarında da vurgulandığı üzere, “Eşin gelirini gizlemesi, evlilik birliği içindeki dürüstlük kuralına aykırıdır ve güven sarsıcı davranış niteliğindedir.”

Nafaka, Tazminat ve Mal Paylaşımında Etkileri
1. Nafaka: Nafaka miktarı belirlenirken tarafların sosyal ve ekonomik durumları dikkate alınır. Eğer gelir gizlenirse, mahkeme gerçek kazanç tespitini yapar ve nafaka miktarını buna göre düzenler. Gelir gizleyen eş, kendi beyanına güvenemeyeceği için çoğu durumda yüksek miktarda nafaka ödemekle karşılaşabilir.
2. Tazminat: Maddi veya manevi tazminat talep eden eş, karşı tarafın ekonomik gücüyle orantılı bir tutar talep edebilir. Gelir gizlendiği ortaya çıkarsa, mahkeme tazminat miktarını artırabilir.
3. Mal Paylaşımı: Edinilmiş mallara katılma rejimi uyarınca, evlilik süresince edinilen tüm mallar ortak kabul edilir. Bir eşin malvarlığını diğerinden gizlemesi, mal rejimi tasfiyesinde hakkaniyetsizlik oluşturur. Mahkeme, mal kaçırma şüphesi varsa ilgili taşınmazlar üzerinde tedbir kararı verebilir.
Eş Gelirini Gizlerse Mahkeme Nasıl Tespit Eder?
Mahkemeler, gelir tespiti konusunda geniş yetkilere sahiptir. Eşlerden biri, gelirini gizlediğinde veya yanlış beyan verdiğinde aşağıdaki yollarla gerçek duruma ulaşılır:
Banka ve Tapu Sorguları
Hakim, tarafların adına kayıtlı taşınmaz, araç ve banka hesaplarını resmi kurumlar aracılığıyla sorgulatabilir. Ortak yaşam sürecinde edinilen değerler, birikimler veya düzenli para transferleri inceleme konusu yapılır.
MASAK ve Vergi Kayıtları
Şüpheli para hareketleri, MASAK raporları veya vergi beyannameleri üzerinden incelenebilir. Bu özellikle serbest meslek mensupları veya ticari faaliyeti bulunan eşler açısından önemlidir.
Bilirkişi İncelemesi
Mahkeme, yaşam standardı ile beyan edilen gelir arasında uyumsuzluk tespit ederse, bilirkişi raporu ister. Bu rapor, “Eşin beyan ettiği gelir, yaşam tarzıyla örtüşmüyor.” tespitine dayanarak nafaka ve tazminat miktarının yeniden değerlendirilmesine yol açar.
Gelir Gizlemek Boşanma Sebebi midir?
Her ne kadar para saklamak doğrudan bir “boşanma sebebi” olmasa da, süreklilik arz eden ve bilinçli şekilde yapılan gizlemeler evlilik birliğini temelinden sarsan davranış olarak değerlendirilir. TMK m. 166/1’e göre, “Evlilik birliği ortak hayatı sürdürmeleri kendilerinden beklenmeyecek derecede temelinden sarsılmışsa, eşlerden her biri boşanma davası açabilir.”
Eşin gelirini gizlemesi: ortak giderlere katılmamak, eşini ekonomik olarak zayıf durumda bırakmak, bilinçli olarak güveni zedelemek şeklinde gerçekleşirse, mahkeme tarafından kusurlu davranış sayılır.
“Sadakat yalnızca duygusal değil, mali bir yükümlülüktür.”
Yargıtay Kararlarında Parasal Sadakatsizlik
Yargıtay içtihatlarında, ekonomik gizlilik giderek “mali sadakatsizlik” olarak değerlendirilmektedir. Özellikle, gelirini gizleyen veya ortak malları elden çıkaran eşlerin davranışları, evlilik birliğini sürdürmeyi imkânsız hale getiren unsurlar arasında sayılmaktadır.
Yargıtay “Eşin gelirini gizlemesi, evlilik birliğinde güven ilişkisini ortadan kaldıran davranış olup, boşanma sebebi olarak değerlendirilebilir.”
Evlilikte Mali Şeffaflığın Önemi
Ekonomik uyum, evlilikte sevgi kadar değerlidir. Eşler arasındaki mali denge, ilişkideki adalet duygusunu güçlendirir. Eşlerin gelir, borç ve harcamaları konusunda açık olması, hem iletişim krizlerini azaltır hem de boşanma sonrası uyuşmazlıkların önüne geçer.
Ahlaki ve Psikolojik Boyut
Para, çoğu zaman duygusal bir kontrol aracına dönüşebilir. Eşin gelirini gizlemesi, “güç bende” mesajı verirken, karşı tarafta değersizlik hissi yaratır. Bu durum zamanla duygusal şiddete, hatta psikolojik yıpranmaya dönüşebilir.
Açık Finansal İletişim
Eşler, gelir ve harcamalar konusunda açık iletişim kurduklarında, aralarındaki güven pekişir. Bu yalnızca ekonomik istikrar değil, duygusal bağlılık açısından da gereklidir. Bir evlilikte finansal denge sağlanmadan duygusal denge kurmak mümkün değildir.
Sonuç: Paradan Saklanmak Mümkün mü?
Evlilikte para, sevginin değil; dürüstlüğün aynasıdır. Eşten para saklamak kısa vadede avantajlı görünse de, uzun vadede güveni ve saygıyı aşındırır. Mahkemeler için bu tür davranışlar, genellikle dürüstlük kuralına aykırı ve güven sarsıcı olarak değerlendirilir.
“Para saklamak kolaydır; ama güvensizliği gizlemek mümkün değildir.”
Hukuken ve insani açıdan doğru olan, parayı değil; güveni biriktirmektir.
Yorum Yaz