En çok karşılaşılan boşanma sebepleri nelerdir?

Anayasamızdaki tanımıyla Aile, Türk toplumunun temelidir ve eşler arasında eşitliğe dayanır. Devlet, ailenin huzur ve refahı ile özellikle ananın ve çocukların korunması ve aile planlamasının öğretimi ile uygulanmasını sağlamak için gerekli tedbirleri alır, teşkilatı kurar. Toplumun en küçük birimi olan aileyi koruma esas olarak değerlendirilmesi gereken bir konudur. Zira sağlıklı bir toplum sağlıklı aile birlikteliklerinin kurulmasından kaynaklanmaktadır.

Aile birliği evlilik birliğiyle meydana gelir. Türk Medeni Kanunu’na göre “Evlenmeyle eşler arasında evlilik birliği kurulmuş̧ olur. Eşler, bu birliğin mutluluğunu elbirliğiyle sağlamak ve çocukların bakımına, eğitim ve gözetimine beraberce özen göstermekle yükümlüdürler. Eşler birlikte yasamak, birbirine sadık kalmak ve yardımcı olmak zorundadırlar” Görüleceği üzere medeni kanun eşlere medeni kanun başlıca sorumluklar yüklemiştir. Evlilik birliğinin mutluluğunu sağlamak, çocukların bakımını gerçekleştirmek, birlikte yaşamak, birbirlerine sadık kalmak, yardımcı olmak medeni kanunun eşlere yüklediği temel sorumluklardır. 

Eşler arasındaki temel sorumlukların yerine getirilmemesi boşanma kavramını gündeme getirmektedir. En çok karşılaşılan boşanma nedenlerini incelemeden önce kanunun çizdiği temel sınırlara değinmekte faydalı olacaktır. Boşanma yani evlilik birliğinin yasal olarak son bulması medeni kanunumuzun 161 ve takip eden maddelerinde düzenlenmiştir. Zina, Hayata kast, pek kötü veya onur kırıcı davranış̧, Suç̧ işleme ve haysiyetsiz hayat sürme, terk, Akıl hastalığı özel boşanma nedenleri olarak tanımlanırken, evlilik birliğinin temelinden sarsılması genel boşanma nedeni olarak kanunumuzda tanımlanmıştır.

Zina

Eşlerden biri zina ederse, diğer eş boşanma davası açabilir. Zina evli bir erkek ya da kadının, eşinden başka biriyle kendi isteğiyle kurduğu cinsel ilişki olarak tanımlanmıştır. Bu durumun gerçekleşmesi medeni kanundaki şartlar dahilinde boşanmayı gerektirmektedir.

Hayata Kast, Pek Kötü veya Onur Kırıcı Davranış

Eşlerden her biri diğeri tarafından hayatına kastedilmesi veya kendisine pek kötü davranılması ya da ağır derecede onur kırıcı bir davranışta bulunulması hallerinde boşanma davası açılabilir.

Suç İsleme ve Haysiyetsiz Hayat Sürme 

Eşlerden biri küçük düşürücü bir suç̧ işler veya haysiyetsiz bir hayat sürer ve bu sebeplerden ötürü onunla yasaması diğer esten beklenemezse, bu eş her zaman boşanma davası açabilir.

Terk 

Terk yani müşterek hayata birlikte devam etmemek haklı bir boşanma nedenidir. Ancak terk sebebi ile açılacak boşanma davalarında ise, var olan durumu terk seklinde kabul etmek için belirli koşulların var olması gerekmektedir.  Konuda hakkında detaylı yazımıza linkten ulaşa birsiniz

Akıl Hastalığı 

Eşlerden biri akıl hastası olup da bu yüzden ortak hayat diğer eş için çekilmez hale gelirse, hastalığın geçmesine olanak bulunmadığı resmî sağlık kurulu raporuyla tespit edilmek koşuluyla bu eş boşanma davası açabilir. 

Evlilik Birliğinin Sarsılması

Evlilik birliği, ortak hayatı sürdürmeleri kendilerinden beklenmeyecek derecede temelinden sarsılmış̧ olursa, eşlerden her biri boşanma davası açabilir. Evlilik birliğinin temelinden sarsılması genel bir boşanma nedendir. Temelini evlilik birliğinin içerisinde yaşanmış olaylar oluşturmaktadır. Bu nedenle sınırları oldukça geniş bir boşanma nedendir.

Medeni kamumuzun belirlediği boşanma gerekçelerini boşanma davaları nezdinde değerlendirerek en çok karşılaşılan boşanma sebeplerine ulaşıla bilinecektir. Zira en çok karşılaşılan boşanma sebepleri yaşanmış aile birlikteliklerinin doğal sonucudur. Ülkemizde en çok karşılaşılan boşanma nedenlerinin başında psikolojik şiddet gelmektedir. Psikolojik şiddeti takip eden en çok karşılaşılan boşanma nedeni ise ekonomik şiddettir. Fiziksel şiddet ve aldatma takip eden en çok karşılaşılan boşanma nedenlerdir.

Psikolojik Şiddet

En çok karşılaşılan boşanma nedeni olarak psikolojik şiddet, aşağılamaya, dışlamaya, hakarete ve tehdide dayalı bir sözlü (fiziksel olmayan) şiddet türüdür. En çok karşılaşılan boşanma nedeni olarak psikolojik şiddet, eşin aşırı biçimde eleştirilmesi, tehdit edilmesi, aşağılaması, eşe, hakaret edilmesi, eşin duygusal olarak ihmal edilmesi, eşe yalan söylenilmesi, küçümsenmesi ve görmezden gelinmesi şeklinde sayılabilir. Söz konusu davranış şekillerinin ülkemiz aile yaşantısındaki yoğunluğu psikolojik şiddeti en çok karşılaşılan boşanma nedeni olarak belirlemiştir.

Ekonomik Şiddet

En çok karşılaşılan boşanma sebeplerinin ikincisi ekonomik şiddettir. Ekonomik şiddet maddi güç olarak diğer eşi kontrol etmek, küçük görmek, cezalandırmak olarak tanımlamak mümkündür. Özellikle kadına yönelik ekonomik şiddet boşanma davalarında en çok karşılaşılan boşanma sebebedir. Eşe harçlık vermeme, aile ekonomisini tek elde tutmak, maddi güç ile eşi aşağılamak şeklinde görülen gerekçeler en çok karşılaşılan boşama sebepleridir.

Fiziksel Şiddet 

En çok karşılaşılan boşanma sebeplerinin bir diğeri fiziksel şiddettir. Tokat atmak, iteklemek, tekmelemek, bir şey fırlatmak, yumrukla veya bir nesneyle vurmak, silah veya bunun gibi bir araçla zarar vermek gibi kişinin bedenine zarar verecek sair davranışlar fiziksel şiddet olarak en çok karşılaşılan boşanma sebeplerinden birisidir. 

Aldatmak

Evlilik birliğinin sadakat yükümlülüğünü ihlal edilmesi en çok karşılaşılan boşanma sebeplerinden bir diğerdir. Eşler, evlilik birliğinde birbirlerine sadık kalmak zorundadır. Aldatma, duygusal birliktelik veya cinsel birliktelik olarak kendisini gösterebilir. Taraflardan birisinin eşini duygusal olarak veya cinsel olarak veyahut her iki durumla birlikte aldatması en çok karşılaşılan boşanma sebebidir. 

En çok karşılaşılan boşanma sebepleri sosyal ekonomik hayattaki değişmelerle doğru orantılıdır. Kadın – erkek ilişkilerinin sosyal hayat içerisinde değişmesi, ekonomik koşulardaki hızlı değişimler, beklentilerin farklılaşması en çok karşılaşılan boşanma sebeplerini de değiştirmektedir. Ülkemizin sosyal yapısı, ekonomik yapısı, kültürel yapısı zamanın doğal bir sonucu olarak hızla değişmektedir. Bu değişim aile yaşamına da yansımakta buna bağlı olarak da en çok karşılaşılan boşanma sebeplerini değiştirmektedir. Örneğin ülkemizde doksanlı yılarda genç yaşta evlenmenin daha sık görülmesi nedeniyle bu yıllarda en çok karşılaşılan boşanma sebebi genç yaşlarda evliliğe dayanırken bu durum günümüzde neredeyse etkinliğini kaybetmiş ve genç yaşta evlilik en çok karşılaşılan boşanma sebepleri arasından çıkmıştır.

Günümüzde maddi sorunlar ve maddi sorunların sonuçlarının oluşturduğu sosyal hayattaki sıkıntılar bireylerin stresli bir yaşam sürmesine neden olmaktadır. Bu durum aile yaşantısına yansımakta bunun sonucu olarak da psikolojik şiddet en çok karşılaşılan boşanma sebebi olarak karşımıza çıkmaktadır. Yine 2006 yılında yapılan araştırmalarda en çok karşılaşılan boşanma sebebi aldatma olarak görülürken 2017 yılında yapılan araştırmalarda en çok karşılaşılan boşanma nedeni psikolojik şiddet olmuş, aldatma en çok karşılaşılan boşanma nedenlerinde geri plana düşmüştür. 

En çok karşılaşılan boşanma sebepleri cinsiyete göre incelendiğinde de psikolojik şiddet kadınlarda %60 oranında görülürken erkeklerde %40 oranında görülmüştür. Bu oranların doksanlı yıllardan günümüze kadar değişmesi kadın – erkek ilişkilerinin süreklilik arz eden değişiminden ileri gelmektedir. Günümüzden geleceğe de değişim devam edeceği için en çok karşılaşılan boşanma nedenleri de hızla değişecektir.