Boşanma karanlığına giren bir evlilikte, tarafların ilk sorduğu sorulardan biri şudur: "Ben mi hatalıyım, yoksa eşim mi?" Ancak bu sorunun cevabı sadece duygusal değil; hukuki anlamda da son derece belirleyicidir. Boşanma davalarında "kusur" kavramı, nafaka, tazminat ve hatta velayet kararlarını bile doğrudan etkiler. Peki bir eşin davranışları boşanma davasında nasıl değerlendirilir? Kim kusurlu sayılır, kim mağdur kabul edilir? Bu yazıda boşanmada eşin rolünü hem sosyolojik hem de hukuki boyutuyla ele alıyoruz.
Eş Kimdir? Evlilikte Eşe Yüklenen Hukuki Roller
Eş, evlilik birliği ile birbirine yasal bağlarla bağlı olan kadın ve erkeği ifade eder. Türk Medeni Kanunu'na göre evlilik, sadece duygusal bir birliktelik değil, aynı zamanda karşılıklı hak ve yükümlülükler doğuran bir kurumdur. Bu bağlamda eş, yalnızca aile içindeki bir konum değil, aynı zamanda hukuki sonuçlar doğuran bir statüdür. Eş olmak, birlikte yaşamayı, sadakati, dayanışmayı ve ortak yaşamın gereklerini üstlenmeyi içerir.
TMK'ya Göre Eşin Yükümlülükleri
Türk Medeni Kanunu'na (TMK) göre evlilik birliği, eşler arasında sadakat, dayanışma ve birlikte yaşama üzerine kuruludur. Bu da şu anlama gelir:
Bu hükümler, sadece teorik değil; bir eşin bu yükümlülüklere aykırı davranması, boşanma davasında "kusurlu" sayılmasına yol açabilir.
Boşanmaya Giden Yolda Eşin Davranışları
1. Fiziksel ve Psikolojik Şiddet
Eşin, karşı tarafı darp etmesi, tehdit etmesi veya aşağılayıcı sözler söylemesi hem fiziksel hem de psikolojik şiddet kapsamına girer. Bu durum Yargıtay kararlarında "ağır kusur" olarak değerlendirilir.
2. Aldatma
Sadakat yükümlülüğüne aykırı olarak başka biriyle duygusal ya da cinsel ilişki yaşanması, aldatma sebebine dayanarak boşanma davası açılmasına neden olur.
3. Ekonomik Baskı ve Borçlanma
Eşin kontrolsüz harcamalar yapması, aile bütçesini tehlikeye atması, eşine ekonomik baskı uygulaması kusur sayılır. Eşini borç batağına sürükleyen bir taraf, dava sürecinde mağdur olarak görülmez.
4. Aileden Uzaklaştırma ve Bireyi Yalnızlaştırma
Eşin ailesiyle görüşmesini engellemek, sosyal hayattan izole etmek de psikolojik şiddet ve baskı kapsamında değerlendirilir.
5. Ortak Konutu Terk Etmek
Haklı bir sebep olmadan evi terk eden eş, "terk" sebebine dayanarak açılacak boşanma davasında kusurlu kabul edilir.
Kusur Kimin? Mahkemeler Ne Yönde Karar Veriyor?
Boşanma davalarında en sık karşılaşılan tartışma, taraflardan hangisinin kusurlu olduğu sorusudur. Çünkü Türk Medeni Kanunu'na göre boşanmaya neden olan olaylarda daha ağır kusurlu olan taraf, hem dava sonucunda hak kaybı yaşar hem de karşı tarafın tazminat ve nafaka talebine muhatap olabilir. Bu nedenle mahkemeler, olayların gelişim sırasını, davranışların sürekliliğini ve etkilerini dikkate alarak kusur dağılımını belirler. Tarafların her biri kusurlu olabilir ancak kimin daha ağır kusurlu olduğu, davanın kaderini belirler.
Yargıtay Ne Diyor?
Yargıtay, boşanma davalarında eşin davranışlarını "kusur" bağlamında detaylı şekilde incelemektedir. Ancak unutulmamalıdır ki, kusur değerlendirmesi sadece tek bir olay üzerinden değil; olayların bütününe, evlilik sürecine, tarafların karşılıklı tutumlarına ve davranışların sürekliliğine göre yapılır. Mahkemeler, kusur oranını belirlerken "tam kusur", "ağır kusur", "eşit kusur" gibi sonuçlara varabilir. Bu sonuçlar, eşlerin evlilik birliğini sarsan davranışlarının karşılıklı etkisine göre bir bütün halinde değerlendirilir.
Yargıtay, boşanma davalarında eşin davranışlarını "kusur" bağlamında detaylı şekilde incelemektedir.
Örneğin:
*Ancak tek bir olaya göre değil kusurun bir bütün olarak değerlendirildiğini unutmamak gerekir.
Delillerle Kusurun İspatı
Bu belgeler, hangi eşin kusurlu olduğunu belirlemede temel rol oynar.
Kim Mağdur? Her Mağdur Nafaka Alabilir mi?
"Mağdur" olan taraf, her zaman nafaka ya da tazminat alacak anlamına gelmez. Mahkemeler, mağduriyeti ve kusur oranını birlikte değerlendirir:
Bu nedenle her dava kendi içinde delillerle değerlendirilir. Tekrar belirtmek gerekir ki kusur tek bir olaya göre değil karşılıklı davranışların bir bütün olarak değerlendirilmesi sonucu belirlenir.
Google Aramalarına Yansıyan Sorular
"Eşim Boşanmak İstemiyor, Ne Yapmalıyım?"
"Eşim İşsiz, Nafaka Alamaz mıyım?"
"Eşim Aldattı, Ama İtiraf Etmiyor. Ne Olur?"
Sonuç: Boşanma Bir Süreçtir, Kusur Bir Fotoğraftır
Evlilikler zamanla yıpranabilir, insanlar değişebilir. Ancak boşanma karşısında yargının bakacağı şey, "kimin daha çok değil, kimin daha ağır kusurlu olduğu"dur. Her evlilikte sorun olur; ancak bazı sorunlar, mahkeme kararlarının seyrini değiştirir.
Bu nedenle boşanma sürecine girmeden önce eşinizin davranışlarının hukuki anlamda ne ifade ettiğini bilmeniz çok önemlidir. Boşanmada eşin rolü, sadece bir evliliğin sonlanmasına değil, sonrasındaki hayatınızı da şekillendirebilir.
Biz Kimiz ?

Yorum Yaz